Naar de peuterzaal/kleuterklas? Tranen met tuiten!

Deze week bereikten me twee vragen over heel jonge kinderen die veel moeite hebben in de klas.
Twee meisjes die voor het eerst naar school gaan. Het is huilen geblazen, elke dag weer.
De overgang van thuis naar de kleuterklas of peuterzaal is groot. Voor deze kleuters, zeer sensitief, zelfs onoverkomelijk groot lijkt het wel.

Vooral peuters worden ineens geconfronteerd met het gescheiden worden van hun huis en mama en papa. Voor hun is: weg = weg! Geen geruststellende gedachten als: mama komt vast weer terug straks. Straks is so-wie-so een abstract gegeven voor hen.

Ik heb hieronder wat tips geplaatst die met name in de peutergroep/kleuterklas kunnen worden gebruikt.

Veel goeds!

Tips voor de juf (en jezelf):

Maak even echt contact met het kind bij binnenkomst. Noem haar bij de naam, raak haar aan en begeleid haar naar een plekje. Leg uit waar ze mee mag beginnen. Als ze weet wat ze moet doen geeft dat vastigheid.
Zo neemt ze ook meteen haar plekje in en gaat ze minder op in de hectiek.
Leer haar om hulp vragen.
Doe dingen eerst voor en een keer samen, zo leert ze makkelijk.
Geef niet te veel keuzes: wil je in de poppenhoek, of in de keukenhoek?
Leer haar hoe je op een ander kind afstapt en vraagt samen te spelen.
Kijk met een glimlach. Zo maakt ze zich geen zorgen wat je van haar denkt.
Dit meisje schrikt makkelijk. Schrik op schrik stapelt op. Een stresskip kan een angsthaas worden.
Erken de schrik: ik zag dat je schrok, adem maar eventjes goed uit. Dan gaat het weer weg.
Erken de behoefte aan verbinding bij het kind. Leg die dan ook van tijd tot tijd.
Erken de bezorgdheid: ik snap wel dat je het een beetje moeilijk vind. Kom, ik help je!
Stel geen vragende eisen: Wil je gaan zitten? Maar: Juf wil graag dat je hier gaat zitten. Juf wil dat je dit opplakt. Juf wil dat je meeloopt.
Overgangen nemen even tijd. Ze moet wennen aan elke overgang dus ook kleine overgangen in de groep (van de klas naar het plein, van het voorlezen naar het actief spelen)
Bij de taal en rekenmomenten: enkelvoudige instructies geven. Maak een verhaaltje, dat levert meer context.
Geef haar kleine taakjes, deze kinderen zijn erg hulpvaardig. Zo ontwikkelen ze hun wilskracht.
Geef een begin en een eind aan iets: we gaan beginnen! We zijn klaar!
Werk met O jee en Oké!
Juf ziet dat je je een beetje O jee voelt! Kom, we verzinnen samen iets dat je je weer Oké! gaat voelen!
Maak complimentjes op wat ze deed in plaats van op het resultaat (Wat zat je lekker samen te spelen met de ander. Wat heb je heerlijk geschommeld) Dit is een vorm van metacommunicatie: je geeft inzicht in wat het kind deed.
Er is een rijke binnenwereld waardoor deze kinderen vaak inactief lijken. Help ze om die binnenwereld te kunnen benoemen. Hou contact met de ouders over gebeurtenissen die impact kunnen hebben.
Ze beleeft alles door elkaar heen. Alles is even belangrijk. Verleden, heden en toekomst lopen door elkaar heen. Dit brengt veel indrukken met zich mee.
Deze kinderen zijn erg gevoelig voor zintuigelijke impulsen: als het te warm is, of juist te koud, te veel lawaai, of fel licht, harde wind, strakke kleren, kriebelende truien etc. Erken het.
Ze denken vaak lang na voor ze antwoord willen geven. Geef ze daar de tijd voor, vul niet steeds in.
Ze hebben moeite met overgangen, ook al zijn ze leuk (bijvoorbeeld een dagje uit). Dwingen is onhandig, uitnodigen beter. Erken het gevoel van weerstand altijd: ik snap echt wel dat je er moeite mee hebt. Voor jou is het your home is your Castle. Maar weet je nog; de vorige keer? We hebben toen heel veel pret gehad! Het zal anders zijn dan toen, want we gaan ergens anders naar toe maar toch zal het vast weer net zo leuk zijn! Laat kinderen terugdenken aan de keren dat het leuk was. Dat helpt ze over de drempel.