Korte lezing door Sylvia van Zoeren, op de Sensikids studiedag juni 2017
Hoogsensitief, hoogbegaafd of hooggevoelig?
Ze zijn soms in conflict met de school waar
hun kind onderwijs volgt. De mis-match ouder-school is soms duidelijk zichtbaar
(eigenlijk kun je misschien beter spreken over de mis-match ouder - huidige inrichting
van de samenleving), jullie hebben dat vast wel gemerkt. Zij zouden eigenlijk
moeten zoeken naar een school die bij de levensstijl van het gezin past. En
tegelijk kritisch moeten kijken naar hun eigen opvoedstijl.
Sinds vorig jaar is door een onderzoek van de
universiteit Leuven wetenschappelijk bewezen dat hoog sensitiviteit bestaat.
Elke van Hoof werkte mee aan dat wetenschappelijke onderzoek en schreef er een interessant
boek over.
Uit MRI scans bleek onder andere dat de
hersenen van hoog sensitieve personen veel intenser verwerken. Veel meer
gebieden in de hersenen werken met elkaar samen bij de HSP dan bij anderen.
Ook het limbisch systeem, waarvan de
hippocampus onderdeel uitmaakt, is actief. De hippocampus is betrokken bij het
geheugen.
Bij de denkwijze van de hsp loopt vaak alles
door elkaar heen. Heden, verleden en
toekomst vermengen zich met elkaar. De holistische denkwijze van de hsp lijkt nu
wetenschappelijk bewezen.
Door de publicatie van Van Hoof werd wetenschappelijk
onderbouwd dat de hersenen een belangrijke rol spelen bij het hoog sensitief
waarnemen en duiden van de wereld om ons heen.
Dat we voelen, beleven en nadenken kan worden
geregistreerd door een hersenscan te maken. Niet hoe we ons voelen en wat we
voelen. Dat blijft gelukkig mijn eigen unieke ervaring.
Ik begon tegelijkertijd na te denken over de
termen die in ons leven zijn gekomen de afgelopen tien tot vijftien jaar. Er
heerst namelijk verwarring.
We zijn co-creator, daar kwam ik al denkend
achter. Want die termen zijn door onszelf bedacht om iets te begrenzen, of te
verduidelijken.
Zo kennen we inmiddels de termen hoog begaafd,
hoog sensitief en hoog gevoelig.
Ik spring vandaag graag in de bres voor de
hoog gevoelige kinderen. Die ook hoog begaafd zijn vind ik. Op dit moment is intelligentie (wetenschap)
meer van belang dan gevoeligheid (intuïtie). Ik betreur dat. De talenten van de hoog gevoelige kinderen zijn onmisbaar in de samenleving.
Laten we eens kijken naar de diverse termen
die we inmiddels gebruiken:
Hoog sensitieve kinderen. Hoog gevoelige
kinderen. Hoogbegaafde kinderen.
Hoog intuïtieve kinderen. Hoog intellectuele kinderen.
Mijn (voorlopige) standpunt is vervat in het volgende schema:
|
||||||
Alle drie groepen beschouw ik inmiddels als (hoog)
begaafde* kinderen. En alle drie groepen nemen m.i. hoog sensitief waar en
verwerken en denken op hoog sensitieve wijze.
1.
Het hoog intellectuele kind is
wellicht vooral linker hersenhelft gericht.
2.
Het hoog gevoelige kind is
wellicht vooral rechter hersenhelft gericht.
3.
Het hoog intuïtieve kind gebruikt
wellicht beide hersenhelften of is snel in staat om dit te bewerkstelligen.
Alle drie groepen hebben het nodig dat hun
hersenen een goede tool worden. Dit betekent, zoals we inmiddels weten, dat er verbindingen tussen beide hersenhelften
moeten worden gelegd, maar sinds kort weten we ook dat sensomotorisch een goede ontwikkeling noodzakelijk is. Hoofd,
handen en hart moeten goed gaan samenwerken. Helder kunnen nadenken, motivatie
en kunnen doorzetten zijn daarnaast zeer belangrijke vaardigheden om de kwaliteiten
te kunnen benutten. De (onbewezen) meervoudige intelligentie zou ons hier kunnen
ondersteunen. Inspiratie bij het aanleren van nieuwe lesstof is belangrijk. Onderprikkeling moet worden voorkomen voor alle door mij beschreven groepen. Onderprikkeling zorgt voor verveling, frustratie, woede uitbarstingen, grenzen opzoeken en opgaan in details, opgaan in gevoelens van anderen, of anderszins.
Alles wat we kinderen zouden moeten aanbieden
zou uit deze middelen moeten bestaan.
Alle zintuigen moeten worden aangesproken,
waarbij zeker het tactiele zintuig ingezet zou moeten worden. En daar ontbreekt
het nu juist vaak aan in het onderwijs. Maar ook thuis! Ik heb de afgelopen
vijftien jaar veel ouders mogen ontmoeten. Maar weinig konden echt spelen met
hun kinderen. Zij spraken wel veel met
hun kind…
Het zal nog een hele kunst worden om alle
partijen rijp te maken voor hands-on onderwijs en hands-on** opvoeding!
* Begaafdheid of talent is een bijzonder goed ontwikkelde
eigenschap van een bepaald persoon. Het woord wordt gebruikt in verband met
vele vermogens. Iemand kan bijvoorbeeld talent hebben voor bepaalde
schoolvakken of wetenschappen, werkzaamheden, creatieve uitingen (kunst),
sociale interacties et cetera. Bij begaafdheid spelen de aangeboren
eigenschappen een grote rol. Dit in
tegenstelling tot vaardigheid, waarbij vooral ervaring en
handigheid een rol speelt. Begaafdheid is gerelateerd aan intelligentie, maar om ze in praktijk te
brengen is meer nodig. Begaafdheid moet worden ontwikkeld. Er moeten ook
vaardigheden worden aangeleerd. (Wikipedia)
·
** Jelle Jolles
Dit is mijn huidige opvatting. Je hoeft het niet met me eens te zijn. Ik hoop dat je er over wilt nadenken en er mee wilt leven.
ohh zo blij dat er zo geschreven wordt. Tijdens het lezen kwamen emoties los, ik voelde het in mijn zonnevlecht. Voor mij klopt dit, ik herken mijn kinderen erin maar ook mijzelf. Mijn zoektocht hoe ik mijn jongens kon ondersteunen en voelde vaak dat ik er alleen voor stond. Wat een opluchting dat er steeds meer aandacht wordt gegeven en over geschreven wordt.
BeantwoordenVerwijderenHartelijk dank!